ÂM DƯƠNG

Khi thì dương thịnh âm suy, khi thì dương suy âm thịnh ; khi thì ngày dài đêm ngắn, khi thì ngày ngắn đêm dài ; khi thì ánh sáng đến sớm, khi thì ánh sáng đến muộn ; khi thì cái tối đến sớm, khi thì cái tối đến muộn. Đây là phương pháp lưỡng phân khởi nguyên của Dịch Kinh, với hàm nghĩa chỉ quy luật biến hoá phát triển của âm dương, của vạn vật, luôn luôn biến đổi không ngừng, luôn phát triển đổi thay và vận động, từ nhỏ tới lớn từ lớn tới nhỏ, từ “không” đến “có”, hay từ “có” đến “không” ; quá dương thì thành âm, quá âm thì thành dương; đồng nghĩa với Dương thái quá thì thành Âm, hay Âm thái quá thì thành Dương. Sự biến hoá, vận động thay đổi thịnh suy của Âm Dương thái cực là căn nguyên sản sinh ra vạn vật. Thái cực âm – dương, là một phạm trù mang tính quy luật.